امنیت جهانی آب ، فرصتها و تهدیدها
-
محمدرضا خانی / پویا آقا سید ابوالقاسم
-
۲ اردیبهشت ۱۳۹۱
-
327
-
9786005621426
این کتاب با حمایت شرکت آب و فاضلاب خوزستان به چاپ رسیده است
خلاصه کتاب «امنیت جهانی آب، فرصتها و تهدیدها »
International water security domestic threats and opportunities
فهرست مطالب:
فصل اول: پیمان‌ها و موسسات
فصل دوم: تهدید امنیتی در حال ظهور
فصل سوم: فرصت‌هایی برای مشارکت
فصل چهارم: دستاوردها
این کتاب در سه بخش اصلی و یک بخش نتیجه گیری و در 13 گفتار به نگارش در آمده است . مطالب مندرج در کتاب با مرور تعدادی از پژوهش های موردی و با پرداختن به ماهیت چند وجهی و پویای میان امنیت کشوری و جهانی آب، به بررسی برخی از تهدیدها و فرصتهای یادشده و اثر متقابل آنها می پردازد . در این میان مواردی از کشمکش های پیشین ، جاری و جهانی آب مورد بررسی قرار گرفته و با نگاهی جدید به موردهای شناخته شده پیشین ، نگریسته خواهد شد و روشهای جدیدی به عنوان چارچوب های تحلیلی و ابزارهای عملی برای آشنایی و رویارویی با تهدیدهای امنیتی در حال پیدایش پیشنهاد می گردد .
پر واضح است که آب پایه تمامی جنبه های زندگی است و مدیریت یکپارچه منابع آب که در سال 1992 میلادی در کنفرانس روز زمین مطرح گردید از اهمیت به سزایی برخوردار است . گرچه همکاری بین کشورهای حوزه های آبی در بهره برداری از منابع مشترک آبی ، پیشینه ای دراز دارد . با این همه از یک سو ناآرامی های سیاسی بر سر بهره برداری از منابع بین المللی آب همچنان پابرجا بوده و از سوی دیگر در پی دگرگونی نیازها ، ارزش ها و ساختارهای سیاسی کشورهای حوزه های آبی ، چالشهای نویی در حال پدید آمدن است . این نا آرامی ها چالشهای بسیاری را بر طرح های حیاتی توسعه و بهره برداری از آب های جهانی پدید آورده اند .
آب برای همه جنبه‌های زندگی ضروری است. تضمین امنیت آب - یعنی حفاظت کافی در برابر بلایا و فجایع مربوط به آب، بیماری‌ها، امکان دسترسی به آب با کیفیت و به مقدار کافی، مقرون به صرفه بودن از نظر هزینه، قابل مصرف برای تولید مواد غذایی اولیه، تأمین انرژی و دیگر نیازهای ضروری برای هدایت یک زندگی سالم و فعال، بدون به خطر انداختن پایداری اکوسیستم‌های حیاتی - به عنوان بالاترین هدف جهانی بیش از یک دهه است که مورد توجه قرار گرفته است.
مدیریت یکپارچه‌ی منابع آب (IWRM)، به عنوان هماهنگ کننده‌ی برنامه‌ی توسعه و مدیریت آب، زمین و منابع مرتبط شناخته شده، که به واسطه‌ی پویایی در چندین سطح و چندین بخش و نیز تعامل در حل مسائل، به عنوان مکانیزمی برای به حداکثر رسیدن منافع اقتصادی و رفاه اجتماعی ناشی از توسعه و استفاده از آب به صورت منصفانه و عادلانه و پایدار پیشنهاد شده است. IWRM حوزه‌های مذکور را به عنوان واحدهای طبیعی مدیریت آب به رسمیت شناخته و توسعه‌ی یکپارچه‌ی استفاده از آب در حوزه‌ا‌ی گسترده را همراه با راهکارهای مدیریتی، برنامه‌های اجرایی و تشکیلاتی تشویق می‌کند.